ΑΠΟ ΤΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΟΥ ΘΕΡΟΥΣ

ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΟΝ ΚΛΑΠΑΔΟ

                                             Μια γωνιά σπιτιού επιμένει να στέκεται! 

                                                                         Πλατάνια

                    Μέρος του τοίχου και της οροφής στο τουρκικό λουτρό του Κλαπάδου

                                                                           Είσοδος

                                                                 

                                            Ο Θόλος με τους φεγγίτες
 

           Από το χωριό

το πευκοδάσος συναντά τις βελανιδιές μέχρι τον ρζόραχτο

το δέντρο της οργής

        

Τα φεγγάρια της Λαφιώνας

Η 2η πανσέληνος του Αυγούστου

         ΣΤΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ  

                           

                        

                                                 το ηλιοβασίλεμα στη Λαφιώνα είναι διαφορετικό 

       

                                           ΣΤΟ ΠΑΝΑΪΡΙ

Οι Βασίληδες

Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ

               

Είναι χαρά κι ελπίδα για το χωριό μας η ανακαίνιση σπιτιών.
(νυχτερινή άποψη)

στη γειτονιά του "Άμμου" 

                                

                              πάντα υπό την σκέπη του Αγ. Γεωργίου του σημαιοφόρου

λοξή ματιά προς την Πέτρα.

Η νεολαία στο διαδίκτυο 

                                  

                                                                      ο πρόεδρος

                 

                                                          ενημέρωση, επί τη ευκαιρία

                              

                                         

Τα μοντέλα

                                                                     ΚΑΙ το πρώτο!

Βασίλης Χατζηελευθερίου

                         

                    και μια τιμητική παρουσία για το χωριό μας, η Αγγελική Ράλλη, καθηγήτρια γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών

ΣΗΜΕΙΩΣΗ:

                          (Όστις ενοχλείται, να ζητήσει την αφαίρεση της φωτογραφίας του.)

Ο Λαφιώνας ή Η Λαφιώνα;

Ο Λαφιώνας ή Η Λαφιώνα;

Αυτή πρέπει να είναι η παλαιότερη πινακίδα που φτάσαμε και ενθυμούμαστε από την δεκαετία του 1960. 

Είχαμε συζητήσει για τις αναμνήσεις μας και για το λάθος ή την ορθότητα της σημερινής ονομασίας προ καιρού, τουλάχιστον αυτοί που μπορούν και θέλουν να ασχοληθούν με την ονομασία του οικισμού μας, την ιστορία του, τη δυνατότητα διόρθωσης.

Είμαστε οι ρομαντικοί της υπόθεσης.

Από τον καιρό που ψάξαμε τον εκκλησιαστικό κώδικα του χωριού, το αρχείο της εκκλησίας μας και της κοινότητας και τα ιδιωτικά αρχεία, έγινε φανερό ότι το όνομα του χωριού  από το αρχαιότερο έγγραφο που βρήκαμε σε ιδιωτικό αρχείο του έτους 174ο, ήταν: "η Λαφιώνα",  πράγμα που επαναλαμβάνεται και από άλλα έγγραφα, που περιλαμβάνονται στην έκδοση του Αυγούστου 2019 της ιστορίας του χωριού μας, στηριγμένη στον κώδικα και τα υπόλοιπα ιστορικά αρχεία του.

Η επόμενη πινακίδα που έχει διασωθεί φωτογραφικά είναι η ακόλουθη, που επαναλαμβάνει το ορθό όνομα, χωρίς το τελικό "ς". 

και ακολουθεί η σημερινή και τελευταία, που κάποιος φωτισμένος υπάλληλος της Μυτιλήνης αλλάζει το γένος και από θηλυκό το κάνει αρσενικό, μέχρι και ρατσιστή θα μπορούσαμε να τον κατηγορήσουμε, προς το άλλο φύλο...

Υπάρχει βέβαια και το ερώτημα, που λέει: Τι τα σκαλίζεις τώρα και σιγά τη διαφορά, ήταν η Λαφιώνα, έγινε ο Λαφιώνας, και λοιπόν;
Σε λίγα χρόνια δε θα υπάρχουν ανθρώποι...κλπ.



Είπαμε...
Για τους ρομαντικούς έχει αξία και για τους πιστούς με το παρελθόν και την Ιστορία, έχει μεγάλη σημασία, να παραδώσουμε στους επόμενους ό,τι παραλάβαμε από τους προηγούμενους...




Ο πρώτος πρόεδρος του χωριού μετά την τουρκοκρατία, ο Γ. Παπαδάκης, φρόντισε να τονίσει το όνομα του χωριού και στις λεπτομέρειες, ώστε να μην υπάρχουν ασάφειες και να μην κάνουν οι άλλοι λάθη.
Βρίσκεται ακόμα στην οικογένειά του το κάδρο που φιλοτέχνησαν για να μην χρειάζεται να ξέρουν γράμματα για να καταλάβουν το όνομα και τη σημασία του.

ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΛΑΦΙΩΝΩΣ

Η Λαφιώνα είναι γυναίκα! Καμιά αμφιβολία για το θηλυκό άρθρο.
Ως κοινότητα ιδρύθηκε το 1919.
Η εξήγηση του ονόματος άγνωστη. Προτείνει λοιπόν δυο λύσεις, που βρίσκονται στα χέρια της. Το ελάφι και ο λαφιάτης.
Το δεύτερο ωμέγα είναι ορθογραφικό λάθος.
Πέρα βέβαια από το παραστατικό παράδειγμα του κάδρου, (που μας έδωσε ο Σταύρος Χη Γεωργίου από τον προ προ παππού του), 
έχουμε και την παράδοση, δηλαδή, το πώς ονομάζουν το χωριό τους οι λαφιωνιάτες τόσους αιώνες που πέρασαν, όπως και οι κοντοχωριανοί, η Πέτρα, η Στύψη, ο Σκουτάρος και οι άλλοι... Όλοι λένε: στη Λαφιώνα, η Λαφιώνα, ή η Λαθιώνα.

Η πρόταση είναι:
Με πρωτοβουλία του Πολιτιστικού μας Συλλόγου, να ζητηθεί από τον πρόεδρο με έγγραφο, να κινηθεί θεσμικά προς τον Δήμο, που έχει τη δικαιοδοσία ονομασίας ή αλλαγής αυτής, για την διόρθωση του ονόματος του οικισμού μας, χρησιμοποιώντας τα τεκμήρια που παραθέτονται εδώ, ή εμπεριστατωμένα στο βιβλίο: Ο Εκκλησ. Κώδικας της Λαφιώνας.
 
                                                         
                                                                     Στρατής Αγγελόγλου


σημείωση

Έχει ειπωθεί ότι, ένας λόγος που έγινε το λάθος στο όνομα του χωριού είναι η εκ παραδρομής εξομοίωση της Λαφιώνας με τον Αφάλωνα, μια που βρίσκεται ακουστικά αρκετά κοντά και για τους υπαλλήλους της τότε Νομαρχίας και τώρα της Περιφέρειας.

 
Έχουν βρεθεί στο αρχείο της δικής μας Κοινότητας έγγραφα που έπρεπε να σταλούν στον Αφάλωνα και το αντίθετο. 

Το παρακάτω έγγραφο είναι το παραπεμπτικό της Κοιν Αφάλωνα του 1943, που στέλνει αλληλογραφία της Νομαρχίας για την Λαφιώνα, που εστάλη κατά λάθος στον Αφάλωνα.

Υπάρχουν και άλλα έγγραφα του Αφάλωνα που ήρθαν στη Λαφιώνα.

....

Ο μύλος του Αρτίκ (2)

Έγραφα το 2017 για τον νερόμυλο της διακλάδωσης του χωριού μας, τα παρακάτω...

Ο αλευρόμυλος τ’Αρτίκ

 Ο δεύτερος υδρόμυλος-αλευρόμυλος της Λαφιώνας ανήκε στην οικ. Βασιλείου Αρτίκη.
Βρίσκεται σήμερα εντός ιδιοκτησίας απογόνων της οικ. Χατζηελευθερίου, που κατέληξε σε αυτήν από επιγαμία της  κόρης του Β. Αρτίκη [1], Διαμάντης, με τον Δημήτριο Χατζηελευθερίου το 1886  (πατέρα του Νικόλαου, του 2^ου προέδρου του χωριού).

Ο νερόμυλος του Αρτίκ αποτελεί ένα από τα μνημεία της Λαφιώνας και του νησιού μας, που δεν έχει χρονολογηθεί και εκτιμηθεί ακόμα από τις ανάλογες κρατικές υπηρεσίες .

 (Έχει γράψει γι αυτόν ο ακούραστος Μάκης Αξιώτης στη Διδακτορική του Διατριβή για τους Υδρόμυλους της Λέσβου).

Αποτελεί κομμάτι της Βυζαντινής ίσως ή νεώτερης Ιστορίας του χωριού και γι΄αυτό αξίζει να ενδιαφερθούμε πρώτοι οι λαφιωνιάτες για την συντήρηση και τη διάσωση των μερών του που καταρρέουν, ειδικά στις βαθμίδες και την βάση του υδατόπυργου, ο οποίος χάνει σταδιακά  δομικό υλικό, λόγω διάβρωσης του εδάφους που τον στηρίζει.

Οι βαθμίδες του υδατόπυργου καταρρέουν

Τις μέρες αυτές πέρασα πάλι και είδα την πρόοδο της φθοράς στα μέλη του και την αδιαφορία των αρμοδίων, πρώτα της διεύθυνσης νεωτέρων μνημείων της περιοχής μας.Παραθέτω πάλι κάποιες φωτογραφίες...

Η βάση που κρατάει το αυλάκι του νερού προς την καταβόθρα, άρχισε να χάνει τις πέτρες.

---

(το μυλαύλακο)

Οι βαθμίδες του πύργου εξαφανίζονται

οι μεσαίες βαθμίδες έχουν καταπέσει.

...και το πρόσθετο κτίσμα του πάλαι ποτέ στρατοπέδου, αλλοιώνει το σύνολο του μύλου.Χρήζει κατεδάφισης ως ξένο σώμα στον υδρόμυλο

Η πρόταση που έχω να κάνω στο χωριό, όχι ως ειδικός αλλά σαν σκεπτόμενος απλός και ενδιαφερόμενος πολίτης για το παρελθόν και την κληρονομιά της γενέτειράς μου είναι να υπάρξει μια πίεση προς τις υπηρεσίες που έχουν σχέση με την χρηματοδότηση παρόμοιων μνημείων μήπως και τύχουμε κάποιας μελέτης.
 Η αντίστοιχη της Εκκλησίας μελέτη, έχει τελειώσει από μια καταξιωμένη και με μεγάλη πείρα αρχιτέκτονα, πράγμα που σημαίνει ότι το έργο πιθανόν να τύχει ένα "αίσιον τέλος".
Μπορούμε να ελπίζουμε και για την συντήρηση του παρόντος μύλου;

[1] Εκκλ. Κώδικας, προικοσύμφωνο σ.54,τ.1

Μια απόδειξη πληρωμής της ενορίας Λαθιώνος του 1906

Απόδειξη της Ενορίας Λαθιώνος

Μεταγραφή


έτος ΙΑ ον

Έλαβον δια χειρός του κ. Δημητρίου Βαλτά επιτρόπου της ιεράς εκκλησίας γρόσια διακόσια δέκα έξ, αριθ. 216 απέναντι της επιχορηγήσεως του Μητροπολίτου Μηθύμνης κ. Στεφάνου, και εις ένδειξιν.

Εν Λαθιώνα τῇ  14 Ιουλίου 1906

Αρχιμανδρίτης Ιγνάτιος

               (σφραγίδα)

   Μητρόπολις Μηθύμνης 

                   1896

                                                                 ΣΧΟΛΙΑ

Ο Δημήτριος Βαλτάς είναι ο προππάπος  του Λάκη Ράλλη εκ πατρός, που ζούσε στη Λαφιώνα, ο δε αδελφός του Εμμανουήλ Βαλτάς, όταν επέστρεψε από απέναντι ζούσε στην Πέτρα.

Από το 1903 είναι επίτροπος της Ενορίας μας.

Στη συγκεκριμένη απόδειξη χρηματικού εξόδου της Ενορίας, πληρώνεται ο τότε Μητροπολίτης Στέφανος με τα πάγια ποσά που υποχρεούται η κάθε ενορία να δίνει προς τη Μητρόπολη, αφού βρισκόμαστε στην οθωμανοκρατία και οι πηγές εσόδων για τα λειτουργικά της έξοδα είναι μόνο οι πιστοί.
Ο αδελφός του Εμμανουήλ Βαλτάς διατηρεί κατάστημα στην Πέτρα όπου έχει εγκατασταθεί μετά τον ερχομό του από Μικρασία και συνεργάζεται με την ενορία Λαφιώνας, της δίνει είδη έναντι και στέλνει λογαριασμούς συγκεντρωτικά κατά καιρούς για να εξοφληθούν. 

Ο αρχιμανδρίτης Ιγνάτιος είναι πιθανόν κληρικός της Καλλονής και έρχεται την εποχή αυτή πολλές φορές στο χωριό ελλείψει εφημερίου. 

Ο τότε Μητροπολίτης είναι ο Στέφανος  Ήρθε με μετάθεση στο νησί το 1896 για την Μητρ. Μήθυμνας και παρέμεινε αρχικά στην πρωτεύουσα Μυτιλήνη, περιμένοντας την αναγνώριση του διορισμού του από τις τουρκικές αρχές. 

Τον επόμενο καιρό θα τον αφιερώσει σε περιοδείες για να γνωρίσει από κοντά το ποίμνιό του. Του έγινε λαμπρή υποδοχή εκτός από την Καλλονή και στην Αγία Παρασκευή, τη Στύψη την Κλειού τον Μανταμάδο, τη Συκαμιά.

Έκανε καλή εντύπωση και δημιούργησε καλή φήμη, ότι ήταν σπουδαίος ιεράρχης, ρήτορας, δυναμικός χαρακτήρας και μπορούσε να επιβάλλεται στις τουρκικές αρχές και να περνάει το δικό του.

Παρακολουθούσε τα σχολεία της περιοχής του κάθε Σεπτέμβριο και Ιούνιο, για να σχεδιάζει το πρόγραμμα σπουδών και να επιβλέπει τις εξετάσεις των μαθητών.

Ήταν συχνές οι επισκέψεις του στην Κωνσταντινούπολη για συνόδους ή εκλογές

ΑΡΧΕΙΟ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ: Ο φόρος του ιερέα την δεκαετία του 1920

                  Από το 1919 μέχρι το 1924,
το αρχείο της Εκκλησίας Λαφιώνος μας δίνει στοιχεία για την ύπαρξη φόρου υπέρ του εφημερίου του χωριού.
Προφανώς ήταν ένα σύστημα πληρωμής των εφημερίων των χωριών χωρίς να ξέρουμε από πότε είχε άρχισε και μέχρι πότε διήρκεσε.
Το νόμισμα είναι δραχμές. Υπάρχουν καθυστερούμενα από περασμένη χρονιά αλλά είναι άγνωστη η διαφορά που υπάρχει στην πληρωμή του καθενός.

Τα ονόματα που αναφέρονται είναι οι προπάπποι και οι πάπποι σημερινών ζώντων.
Αντιγράφουμε λοιπόν για να θυμηθούμε λίγο ονόματα ανθρώπων και συγγενών σαν ένα μνημόσυνο:

            1919-1920                                           1920-1921


Ιγνάτιος Κολοβός                                    Αθανάσιος Ζεστός
Βασίλειος Παπαδάκης                             Ιγνάτιος Κικιλής
Αντιφών Γεωργίου                                   Ιγνάτιος Κολοβός
Φωτεινή Καπιωτέλη                                Ελευθέριος Βάμμας
Χαράλαμπος Κάιτατζης                           Ιγνάτιος Βαρδαξόγλου
Γαβριήλ Κυπαρίσση                                Παναγιώτης Σουβλερός
Χρυσόστομος Ανδριώτης                         Ευστρ. Μουμτζής
Μιλτιάδης Βουλέλης                               Χαράλαμπος Κάιτατζης
Βασίλειος Μαραγκός                               Ασπασία Τζάννου
Ιωάννης Μαλλής                                      Γρηγόριος Καλατζής
Γρηγόριος Κικιλής                                   Χρυσόστομος Σουβλερος
Χριστόδουλος Βουλέλης                          Δημήτριος Αχουλιάς
Ευανθία Καρακάση                                  Απόστολος Μπισκιτζής
Δημήτριος Ζεστός                                     Ανδρομάχη Σωτηρίου
Ευστράτιος Μόσχος                                  Ευστράτιος Ζεϊμπέκης 
Σπύρος Κελαδίτης                                     Πέτρος Μεϊμάρης
Βασίλειος Κάνος                                      Λεωνίδας Σωτηρίου
Γεώργιος Παπαδάκης                                Ιγνάτιος Σάλτας
Αλέξανδρος Καλατζής                              Ανδρέας Ευθυμίου
Σάββας Ιωάννου                                        Ιγνάτιος Αχουλιάς
Ξενοφών Αυγερινός                                   Γρηγόριος Κικιλής


Το 1923 με 24 οι επίτροποι έδιναν απόδειξη ή κρατούσαν στοιχεία πληρωμών στην ενορία.

Η απόδειξη που εκδόθηκε με αριθμό 181 για το έτος χρήσης 1923-1924, ανήκει στον Ευστράτιο Γαροφάλου, ο οποίος πλήρωσε δραχμές δεκατρείς  στις 25 Ιουνίου 1924, για δικαιώματα Ιερέως, δηλαδή ατομική ή οικογενειακή αποζημίωση στον Ιερέα του χωριού. Ο υπεύθυνος της ενορίας που υπογράφει για την είσπραξη είναι ο Στυλιανός Καράμαλλης, ο οποίος ήταν και ψάλτης.
Ο Ευστράτιος Γαροφάλου είναι ο πατέρας της Παρασκευής Χριστ. Ζεστού, που είχε το παρωνύμιο "Κουτζουκέλι".

Πέτρα στην πέτρα με συνδετικό τις μνήμες

Τα σπίτια που χτίσαμε και ζήσαμε, τα σπίτια που ανακατασκευάσαμε και κατοικήσαμε, τα σπίτια που αφήσαμε μόνα τους να ζουν στη σιωπή με τις αναμνήσεις τους, τους δικούς τους ήχους, τους τριγμούς και αναστεναγμούς τους. Αναμνήσεις δικές τους και δικές μας.

Έχει μνήμη η ύλη; Η ά-μορφη, όχι,αλλά η δομημένη και εύ-σχημη ύλη, για μας, έχει αποθηκεύσει μνήμες και σ αυτούς που μπορούν ν' ακούσουν, έχει να πει πολλά. Και όσο η φθορά προχωρεί, φέρνει στην επιφάνεια τα περασμένα μυστικά. 

Οι δρόμοι που περπατήθηκαν χιλιάδες φορές, οι πέτρες που άνθρωποι τις κράτησαν και τις συν-άρμοσαν με νου, στα παράθυρα που ακόμα στέκονται εκατοντάδες μάτια και περιμένουν τον διαβάτη, οι πόρτες που έκλεισαν μα όχι για πάντα... στη Λαφιώνα μας.

Το σπίτι του Χαραλάμπη και της Λεσβίας, στα σύνορα του χαλάσματος του Χρυσόστομου Τγάνα.

Σοβαντισμένο με λάσπη και ασπρισμένο με ασβέστη

Του Μαραγκού και της Λενίτσας . Δίπλα, του Καρφή.

Ντάμι του Νίκου. Αχουλιά

ντάμι Αγγελόγλου στην Λιπιδιά

Πέτρα στα σπίτια και τους δρόμους της Λαφιώνας

Ο χρόνος αφαιρεί μα και προσθέτει

                                                        Οικία Μαριάνθης Κικιλή

Σαν πύργος 

Όταν κλείνει οριστικά...

 Της Φράγκαινας και της Ροδόπης Γιαλοπούλη

Το σπίτι της Δέσποινας Στεφανή

                                       Είχε κατοικήσει κάποτε μια γερόντισσα εδώ.

Μετρήθηκε κάποτε ως  Νο 138

                  Έχει και παράθυρο

Καφενείο Σκανδάλη, οικίες Χριστοφίας και  Ευρ. Μουμτζή.
Από πάνω το ύψωμα Ρούδι.

 Θεοφανώς Μουχτή

Αναστασίας και Ευριπίδη Μουμτζή

Οικία Γρηγορίου Καλατζή

Από την τοιχοποιία της συνένωσης δύο σπιτιών,  Χριστ. Γιαννάκα-Κυπαρίση  & Ασπρομάλλη, (νυν Eddy de Cock).

Οικία Σοφίας και Ροδόλφου 

Η καλλιέργεια του αμπελιού και η σημασία της συκιάς στη Λαφιώνα του τέλους του 19ου αι.

Είναι αξιοπερίεργο για τη μικρή Λαφιώνα και τα σημερινά δεδομένα, η πληθώρα των καλλιεργούμενων αμπελιών του καιρού του Κώδικα, στην ευρύτερη αγροτική μας περιφέρεια,  μέχρι την Πέτρα και την Άναξο. 

Μόνο στον 1^ο κώδικα μετρήθηκαν να προικίζονται 41 αμπέλια σους νέους ανθρώπους που αρραβωνιάζονται και υπολογίζονται σχεδόν άλλα τόσα στο 2^ο κώδικα.

 Οι περιοχές όπου βρίσκονται τα αμπέλια αυτά είναι κατά πρώτον ο ένας εκ των δύο κωνικών λόφων, ο άγιος Ηλίας, που χαρακτηρίζεται πολλές φορές ως «αμπελότοπος». Έπειτα ο άγιος Δημήτριος ευρισκόμενος σήμερα στην περιφέρεια της Πέτρας, αν και πολλά κτήματα εκεί ανήκουν σε κατοίκους της Λαφιώνας, η Άναξος, η Πέτρα, στην περιοχή Χώματα, και έπονται οι θέσεις άγιος Γεώργιος στη Λαφιώνα, βουλόπετρες, νόχτος, μαντόνα καψαλέλι, μπορέτ, ντεβέρ αμπέλια στον Κλαπάδο και άλλες μεμονωμένες. 

Μάλιστα η οικογένεια των Κυπαρίσσηδων κατέχει δυο αμπέλια. Ήταν συνήθεια της εποχής, να έχει η οικογένεια το δικό της αμπέλι για την εξασφάλιση του κρασιού και των άλλων προϊόντων του. Αρκετοί μάλιστα θα εμπορεύονταν ποσότητες κρασιού ή μούστου και ξυδιού στο χωριό ή και στην ευρύτερη περιοχή μας. Η  αυξημένη καλλιέργεια του αμπελιού παραπέμπει στα παλαιότερα χρόνια της Λέσβου, όταν η ελιά δεν ήταν η κυρίαρχη καλλιέργεια και στην πρώτη θέση  των προϊόντων του νησιού βρίσκονταν τα σιτηρά, όπως το σιτάρι, το κριθάρι η σίκαλη, βρώμη, κεχρί και έπειτα το κρασί και στην τρίτη θέση οι ελιές και το λάδι. Σύμφωνα με την ανάγνωση του φορολογικού κατάστιχου της οθωμανικής διοίκησης του 1548, η Λέσβος φαίνεται ως οινοπαραγωγική περιοχή και ειδικά η περιοχή της Ερεσού της Καλλονής και του Μολύβου, με προεξάρχοντα, σε ποσότητα, τον Μόλυβο.

Η συκιά τον χειμώνα

Αξιοπαρατήρητο είναι ότι η ποσότητα των σύκων τη χρονιά αυτή, ισούται σε ποσότητα με την παραγωγή της ελιάς. Είναι ένα ακόμη οικονομικό δεδομένο της αρχής της Οθωμανοκρα- τίας, που βοηθά ίσως να κατανοήσουμε την ιδιαίτερη αξία της συκιάς στον καιρό του κώδικα, αν και παρεμβάλλονται μεταξύ τους τρεις αιώνες. Πολλά προικοσύμφωνα κάνουν ιδιαίτερη μνεία στον αριθμό των δέντρων που υπάρχουν σε κτήματα που προικοδοτούνται  αλλά και στο είδος των δέντρων.

Ιδιαίτερη φροντίδα φαίνεται να δίνουν οι γονείς για το δένδρο της συκιάς και αναφέρεται ξεχωριστά η ύπαρξή της ανάμεσα στα άλλα δέντρα. Στο προικοσύμφωνο σ. 54, κ.1 το 1886 ο προικοδότης Βασίλης Αρτίκης αφού προικίζει το νέο ζεύγος, την αδελφή της γυναίκας του, Διαμάντη, με τον Δ. (Χατζή) Ελευθέρη, ξεχωρίζει στο τέλος από ένα κτήμα τρία δένδρα εν μέσω αυτών και μια συκιά για να δωριθούν σε «αναδεκτό» του. Στο προικοσύμφωνο σ. 66,τ.1, το 1886 μαζί με το σπίτι, ένα ελαιόκτημα και το μισό αμπέλι στην Άναξο, αναφέρεται ιδιαίτερα και μια συκιά στην «κούλα» σε ένα από τα κτήματα. Στο προικοσύμφωνο σ.75,τ.1 παραχωρείται το κτήμα Νόχτος με διάφορα δένδρα και μία «συκή»! Στο προικ. σ.95, τ.1 ορίζεται ότι από το «αλώνιον» εις θέσιν Μαυροσυκιάν τα σύκα θα τα μοιράζεται η Χριστονύμφη που αρραβωνιάζεται, με την αδερφήν της Ασπασίαν.
Στη διαθήκη του ο Αντώνιος Αγγελόγλου χωρίζει το ελαιόκτημα «Χατζήμπαρμπάκα», στους δυο γιους του, αλλά ορίζει ότι « η συκή η εντός του μεριδίου του Ανδρέα θα ανήκει στο άλλο μερίδιο του Γαρόφαλου». Στις αναμνήσεις της μητέρας γίνεται πολλές φορές αναφορά για τις συκιές της οικογένειας στο κτήμα τους στον Άγιο Δημήτριο περιφέρειας, λέγοντας ότι σε ηλικία περίπου 18 ετών της είχε ανατεθεί η φύλαξη των σύκων, όπως γινόταν σε όλες τις οικογένειες, για να μαζευτούν στον καιρό τους και να αποθηκευτούν για τον χειμώνα. Θυμάται ότι τα κατανάλωναν ξερά όλον τον καιρό και για γλύκισμα τα τηγάνιζαν σε κάποιες περιπτώσεις, οπότε έμοιαζαν και μύριζαν όπως το γλυκό των Χριστουγέννων «την πλατσέντα».
Γίνεται κατανοητή η σημασία των σύκων στην οικονομία του σπιτιού και είναι γνωστό ότι σε όλο το νησί της Λέσβου ίσχυε το ίδιο. Η συντήρηση των ξηρών σύκων γινόταν στην περιοχή μας με ελαφρό ψήσιμο στον φούρνο και την αποθήκευσή τους σε κουτιά σε πυκνή τοποθέτηση, μαζί με διάφορα αρωματικά βότανα, βασιλικό και δάφνη. Το εμπόριο των ξηρών σύκων συνεχιζόταν μέχρι λίγες δεκαετίες πριν και ιδιαίτερα στην περιφέρεια της Γέρας με ξηραντήρια και μεθόδους συντήρησης.

Σύκα σε διάταξη συντήρησης από το 1200 π.Χ.  (Παλαιστίνη).

Για το 1912 η Ελληνική διοίκηση του νησιού καταγράφοντας την κατάσταση που παρέλαβε από την οθωμανική, διαπιστώνει ότι στην περιοχή της Πέτρας της Καλλονής και της Ερεσού, η καλλιέργεια της συκιάς είναι μεγαλύτερη. Η παραγωγή δε του νησιού ανέρχεται σε 500-600 χιλ. οκάδες. Η παντοκρατορία της καλλιέργειας της ελιάς θα υποβαθμίσει αργότερα τη συμμετοχή των σύκων στην οικονομία του νησιού. Η τυποποίηση βεβαία και εμπορία των σύκων στο νησί δεν έχει σταματήσει μέχρι σήμερα, αν και συρρικνώθηκε.
_____________
Δεδομένα αγροτικής παραγωγής της Λαφιώνας το 1548

-36 μονάδες κριθάρι

-30 μονάδες σύκα                         

-30 μονάδες ελιές

-20 μονάδες κουκιά

και 2,5 τόνους περ. μούστο.