Πρωτοπρ. Βασίλειος Καλλιακμάνης,
Μια γυναίκα αθλήτρια του Χριστού
Στο αγιολόγιο της Εκκλησίας εκτός από άνδρες περιλαμβάνονται
και γυναίκες, που διακρίθηκαν για τον ιεραποστολικό ζήλο, τη φιλανθρωπική
δράση, το γενναίο φρόνημα και την ασκητική ζωή.
Μπορεί ορισμένοι να θεωρούν ότι οι γυναίκες υποτιμήθηκαν από
τον χριστιανισμό, αλλά ήταν πρώτος ο Χριστός που υπερασπίστηκε τη μοιχαλίδα,
συγχώρησε την πόρνη και κάλεσε κοντά του όχι μόνο μαθητές αλλά και μαθήτριες.
β) Στη συνέχεια ο Απόστολος Παύλος εξομοίωνε εκκλησιολογικά
τους ανθρώπους λέγοντας ότι εν Χριστώ δεν υπάρχουν διαφορές ανάμεσα σε Ιουδαίο
και Έλληνα, δούλο και ελεύθερο, άνδρα και γυναίκα (βλ. Γαλ. 3,27 κ.ε.). Η
θετική θεώρηση της γυναίκας, που απαντά στα πρώτα χριστιανικά κείμενα αλλά και
στη θεολογία των Πατέρων της Εκκλησίας, γίνεται ευκρινέστερη εάν ληφθούν υπόψη
οι κοινωνικές αντιλήψεις της προχριστιανικής εποχής.
γ) Λ.χ. ο Θαλής ο Μιλήσιος θεωρούσε τον εαυτό του τυχερό:
«Πρώτον διότι έγινε άνθρωπος κι όχι θηρίο, άνδρας κι όχι γυναίκα, Έλληνας κι
όχι βάρβαρος». Επίσης κάθε Ιουδαίος ευχαριστούσε τον Θεό διότι δεν τον έκανε
εθνικό, δούλο ή γυναίκα. Οι αντιλήψεις αυτές, παρά την προσπάθεια ανατροπής
τους εκ μέρους του χριστιανισμού, διατηρήθηκαν για αιώνες στην παγκόσμια
ιστορία.
δ) Τα παραπάνω γράφονται με αφορμή την εορτή της αγίας
μεγαλομάρτυρος Παρασκευής, που εορτάζεται στις 26 Ιουλίου. Σύμφωνα με τον
Συναξαριστή: «Aύτη η Aγία καταγομένη από ένα χωρίον της παλαιάς Pώμης, θυγάτηρ
ούσα, γονέων Xριστιανών, οι οποίοι τας εντολάς του Kυρίου επιμελώς φυλάττοντες,
ήτον άτεκνοι, διά τούτο και αδιαλείπτως παρεκάλουν τον Kύριον, ίνα δώση αυτοίς
τέκνον. O δε Θεός, ο ποιών το θέλημα των φοβουμένων αυτόν, τους εχάρισε παιδίον
θηλυκόν, το οποίον ωνόμασαν εις το Άγιον Bάπτισμα Παρασκευήν».
ε) «Aφ’ ου δε έμαθεν η
Aγία τα ιερά γράμματα, πάντοτε ανεγίνωσκε τας θείας Γραφάς, και σχολάζουσα εν
τη Eκκλησία του Θεού, εκαταγίνετο εις την αγίαν προσευχήν. Όταν δε απέθανον οι
γονείς της, διεμοίρασεν όλα τα υπάρχοντά της, αυτή δε ενδυθείσα το σχήμα των
Kαλογραίων, ευγήκεν εις τον κόσμον, κηρύττουσα το όνομα Xριστού του
αληθινού Θεού».
στ) Δεν διασώθηκαν ασφαλείς πληροφορίες ούτε για τις χώρες που
επισκέφθηκε και δίδαξε η παρθενομάρτυς Παρασκευή, ούτε για τον τόπο που
μαρτύρησε. Σίγουρο είναι ότι δεν υπάρχει περιοχή της Ελλάδος όπου να μην έχει
κτισθεί μικρή ή μεγάλη εκκλησία προς τιμήν της. Εξάλλου και πολλές περιοχές
διεκδικούν τον τόπο του μαρτυρίου της. Έτσι, στο Καναλλάκι της Πρέβεζας, στο
μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής Πούντας, δείχνεται ο τάφος της. Άλλοι λένε ότι
μαρτύρησε έξω από τα Γιαννιτσά, ενώ άλλοι ισχυρίζονται ότι μαρτύρησε στα Τέμπη
ή έξω από τη Θεσσαλονίκη, στο ομώνυμο χωριό, όπου σώζεται αγίασμα και υπάρχει η
θέση «λαιμός».
ζ) Ίσως είναι ήσσονος σημασίας η εύρεση της ακριβούς
τοποθεσίας του μαρτυρίου της Αγίας Παρασκευής. Είναι όμως υψίστης σημασίας το
γεγονός ότι εκείνη, παρότι νεαρή γυναίκα, έδειξε ανδρείο φρόνημα, ομολόγησε τη
χριστιανική πίστη και αρνήθηκε τη λατρεία των πάσης φύσεως ειδώλων, τα οποία
προσκυνούνται με διάφορους τρόπους και σήμερα. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι
η Αγία Παρασκευή με τη ζωή και το ηρωικό της μαρτύριο παραπέμπει στον
εσταυρωμένο Κύριο, στην άκρα ταπείνωση, στη Μεγάλη Παρασκευή, την οποία
ακολουθεί η ζωηφόρος Ανάσταση.
εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 22-07-2012